De verbroken samenwerking en de lachende derde

Samenwerking tussen vrienden is lang niet altijd succesvol. In mijn praktijk zie ik dat juist vrienden te lichtvaardig een samenwerking aangaan. We kennen elkaar en weten waar we naar toe willen, zo wordt gedacht. Dat is echter niet altijd het geval. In mijn gesprekken met mensen die een samenwerking willen aangaan, vertel ik vaak het volgende verhaal van de lachende derde aandeelhouder.

Goede collega’s

Klaas, André en Floris werkten al jarenlang als collega’s bij een groot ingenieursbureau. Bij diverse projecten hadden ze intensief en succesvol samengewerkt. Na afronding van weer een mooi project vatten ze het plan op om met zijn drieën een nieuw ingenieursbureau te starten. Zo gezegd, zo gedaan.

De start van de samenwerking

De vrienden richtten IngenieursBV op en elk van hen had een derde van de aandelen. Klaas werd algemeen, André commercieel en Floris technisch directeur. In de opstartfase namen ze geen medewerkers in dienst en ze huurden een bescheiden kantoorruimte.

De start van hun bedrijf was minder succesvol dan dat ze hadden gehoopt. Opdrachtgevers stonden, in tegenstelling tot wat ze hadden verwacht, niet direct op de stoep. De schrik sloeg hen om het hart, wat moeten we doen? Ze konden niet eens aan henzelf een managementfee uitbetalen. Privé kwamen ze hierdoor behoorlijk in de problemen.

De uitkoop van een aandeelhouder

De spanning tussen de aandeelhouders liep op. Klaas en Floris vonden dat André niet goed functioneerde als commercieel directeur. Algemeen directeur Klaas ontsloeg commercieel directeur André. André was ook aandeelhouder en hij moest volgens de statuten de aandelen overdragen tegen een prijs welke vastgesteld zou worden door drie deskundigen. Maar geld om de deskundigen te betalen, € 30.000, was er niet. Inschakeling van de deskundigen was eigenlijk ook onzinnig, de aandelen waren gezien het ontbreken van inkomsten nihil. André was echter niet van plan om de aandelen tegen € 0 over te dragen. Klaas en Floris besloten om niet verder met André in onderhandeling te gaan. Ze zouden er wel voor zorgen dat André nooit een dividenduitkering zou ontvangen. Immers als ze winst zouden maken dan keerden ze dat wel uit door hun managementfee te verhogen!

De strategische koper

Het eerste jaar bleef het moeilijk om opdrachten te verwerven, maar geleidelijk aan werd hun naam als ingenieursbureau gevestigd. Na 10 jaar genoot het bedrijf een hoge naamsbekendheid op het gebied van duurzame technologie en hadden ze 50 medewerkers. Een grote strategische koper meldde zich bij Klaas en Floris en deed een zeer aantrekkelijk bod op 100% van de aandelen. Klaas en Floris zouden graag willen verkopen maar zij bezaten niet alle aandelen! Zij moesten nu André bewegen om zijn aandelen ook te verkopen.

Lachende derde

André was de lachende derde. Hij stelde zich op het standpunt dat zijn voormalige vrienden al 10 jaar hadden geregeld dat hij geen dividend zou ontvangen. Hij wilde wel verkopen maar dan moest over de afgelopen 10 jaar eerst een forse vergoeding ter hoogte van het gemiste dividend aan hem worden uitgekeerd en vervolgens wilde hij voor zijn aandelenpakket ook dezelfde prijs ontvangen als Klaas en Floris.

Klaas en Floris hadden spijt als haren op hun hoofd dat ze destijds toch niet met André tot een uitkoop waren gekomen. Ze konden nu niet anders dan het voorstel van André accepteren. André was uiteindelijk de lachende derde.

Tips bij samenwerking

  • Als je een samenwerking aangaat, zorg dan dat je het eens bent over wat je van elkaar verwacht.
  • Stel een aandeelhoudersovereenkomst op waarin duidelijke procedures over ontvlechting bij arbeidsongeschiktheid, overlijden, onenigheid beschreven staan.
  • Stem met elkaar af, voordat je een samenwerking aangaat, wat een redelijke procedure is om tot beslissingen te komen. Meeste stemmen gelden is vaak niet de beste manier om gezamenlijk tot beslissingen te komen en frustreren de samenwerking.
  • Zorg bij de start van een nieuwe onderneming voor voldoende financiële buffer, zowel zakelijk als in privé.
  • Stel vertrouwenspersonen c.q. coaches aan waarmee regelmatig, 4 tot 8 keer per jaar, de samenwerking wordt geëvalueerd en welke tijdig conflicten kunnen voorkomen of oplossen.
  • Voorkom dat aandelen in handen blijven of komen van iemand die geen deel uitmaakt van de samenwerking.

Heb je vragen over hoe je wel tot een goede samenwerking kunt komen en wil je meer tips? Neem contact op voor een gratis oriëntatiegesprek.